Wiki o Kurowie
Advertisement
UWAGA: Ta strona dotyczy wsi Dęba w gminie Kurów. Inne miejscowości w Polsce o tej nazwie, leżą w gminach: Poświętne, Przytyk, Ręczno, Ruda Maleniecka.
Dęba
Województwo lubelskie
Powiat puławski
Gmina Kurów
Sołtys Ewelina Chabros
Liczba mieszkańców 218 (31.12.2018)
Powierzchnia 16 km²
Gęstość zaludnienia 14 osób/km²
Wysokość 161 m n.p.m.
Kod pocztowy 24-170 (poczta: Kurów)
Numer kierunkowy (+48) 81
Tablica rejestracyjna LPU
Kod TERYT 0384377
Typ wsi rzędówka

Dęba (dawna nazwa Demba) - wieś sołecka leżąca w północno-zachodniej części gminie Kurów, powiecie puławskim, województwie lubelskim, nad Dopływem Spod Dęby. Od 28 maja 2013 roku przez Dębę przebiega trasa europejska E372.

Gmina Kurow

Mapa sołectw gminy Kurów

Historia[]

Pierwsza wzmianka o nowo powstałym folwarku Pępów (należącym wówczas do folwarku Końskowola) pochodzi z 1578 roku. W rejestrze z 1580 roku Pempowka była na folwark rolami obroczonymi (oznacza to prawdopodobnie, że przed utworzeniem folwarku była tam osada należąca do parafii Końskowola). Pierwsza wzmianka o Dębie pochodzi z 1629 roku. Rok później pojawiła się wzmianka o Paluchowie. Dęba w 1809 roku została włączona do gminy Kurów, powiatu kazimierskiego, departamentu lubelskiego. W 1819 roku miejscowość nie widniała w spisie gminy Kurów, by pojawić się w nim w 1866 roku (wtedy włączono tylko część wsi), a rok później jako Dęba dwór. W 1870 roku miejscowość została ponownie połączona (z gminy Nowa Aleksandria włączono pozostałą część Dęby). W 1913 roku zaczęła funkcjonować jednoklasowa szkoła, w której nauka trwała 3 lata. W okresie międzywojennym w miejscowości funkcjonował sklep spożywczy i wiatrak. Od 1929 roku dzieci uczęszczały do przekwalifikowanej na dwuklasową szkoły powszechnej. Rok później wybudowano budynek szkoły, w 1949 roku szkołę powszechną przekształcono w szkołę podstawową. Między 1947 a 1952 rokiem częścią wsi stał się Paluchów. W 1952 roku stworzono projekt utworzenia gminy Dęba, w skład której miało wejść 8 gromad (Barłogi, Bronisławka, Choszczów, Dęba, Łąkoć, Marianka oraz z powiatu lubartowskiego Izabelmont oraz Wolica), lecz projekt upadł. Zamiast tego dokonano podziału gminy Kurów na 3 duże gromady - jedną z nich stała się Dęba z miejscowościami: Bronisławka, Choszczów, Dęba, Marianka i Nowy Dwór. U schyłku 1959 roku zlikwidowano gromadę Dęba, gdyż nie była w stanie samodzielnie się utrzymać. W tym samym roku została ona całkowicie wchłonięta przez gromadę Kurów. Najpóźniej 23 września 1966 roku założono Ochotniczą Straż Pożarną, która została zlikwidowana 16 lutego 1976 roku. W latach 1981-1982 z inicjatywy księdza kanonika Władysława Siudema w miejscowości powstał kościół, a w 1991 roku powstała parafia. W 2011 roku Rada Gminy Kurów zdecydowała o likwidacji szkoły podstawowej. W sierpniu 2021 roku otwarto w miejscowości świetlicę, a od 1 stycznia 2022 roku została zlikwidowana nazwa Kozi Las, który była oficjalnie osadą leśną (jako oddzielną miejscowością) z numerem TERYT 1023813, ale wchodziła w skład sołectwa Dęba.

Ważniejsze budynki[]

  • była szkoła podstawowa
  • kościół parafialny
  • sklep spożywczy
  • świetlica

Dawne drużyny[]

Części wsi[]

Paluchów[]

Paluchów - północna część wsi, położona nad Dopływem Spod Dęby. W tej części Dęby jest postawiony kościół.

Historia[]

Paluchów był wzmiankowany już w 1786 roku jako odrębna wieś. W 1809 roku został włączony do gminy Kurów. Od 1919 do 1928 roku w miejscowości funkcjonowała szkoła. Między 1947 a 1952 rokiem Paluchów został częścią Dęby (w 1947 roku zamieszkiwało go 105 osób).

Sławni ludzie[]

  • Edward Martuszewski - krytyk literacki i teatralny, publicysta, tłumacz i eseista, prozaik (ur. 1921 w Paluchowie, zm. 1982 w Olsztynie)

Pępów[]

Pępów - część wsi Dęba w polu w pobliżu Choszczowa (koło gajowego Orlika).

Historia[]

Pierwsza wzmianka o nowo powstałym folwarku Pępów (należącym wówczas do folwarku Końskowola) pochodzi z 1578 roku. W rejestrze z 1580 roku Pempowka była na folwark rolami obroczonymi (oznacza to prawdopodobnie, że przed utworzeniem folwarku była tam osada należąca do parafii Końskowola). W 1626 roku miejscowość nosi nazwę Pępowka, od 1663 roku Pęmpowka, a od 1678 roku Pępów. W 1787 roku odnotowano w parafii Końskowola osadę Dęba Pępow.

Węgielnica[]

Węgielnica - część wsi Dęba, położona nad Dopływem Spod Dęby i Kozim Borem. Sąsiaduje od południa z Posiołkiem.

Nieoficjalne części wsi[]

Dęba[]

Dęba - główna część miejscowości.

Granica[]

Granica - południowa część Dęby i Paluchowa, leżąca nad Dopływem Spod Dęby, przy Lasie Kurowskim.

Kozi Las (Kozi Bór)[]

Kozi Bór (w I połowie XX wieku jako Kozibór) - obszar chronionego krajobrazu o powierzchni 128,20 km², utworzony w 1989 roku na terenie części trzech obecnych powiatów (puławskiego, lubartowskiego, lubelskiego) województwa lubelskiego. Obszar obejmuje gminy: Żyrzyn (sołectwa: Wola Osińska, Kotliny, Zagrody, Żyrzyn), gmina Końskowola (Sielce), Kurów (Dęba, Bronisławka, Wólka Nowodworska, Szumów, Kurów, Barłogi, Kłoda, Zastawie, Łąkoć), Abramów (Glinnik, Abramów, Michałówka), Markuszów (Bobowiska, Wólka Kątna), Garbów (Wola Przybysławska), Kamionka (Amelin, Kolonia Starościn, Starościn, Stanisławów Duży, Syry). Pod względem podziału organizacyjnego Lasów Państwowych, leśnictwo Kozi Bór należy do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie, nadleśnictwa Puławy, obrębu Żyrzyn. Nie ma stałej ludności oprócz nielicznych rodzin leśników.

Obszar chronionego krajobrazu Kozi Bór w gminie Kurów leży na terenie gruntów sołectw Dęba, Bronisławka, Wólka Nowodworska, Szumów, Kurów, Barłogi, Kłoda, Zastawie i Łąkoć, w borze bierze swój początek Zagłówka. Powierzchnia rezerwatu w gminie wynosi 10,64 km². W 1947 roku na terenie rezerwatu leżącego w granicach gminy Kurów mieszkało 8 osób.

Na terenie Koziego Boru, stanowiącego własność Skarbu Państwa, przeważa krajobraz równinny. Duża część powierzchni to bory mieszane i świeże bory z dębem bezszypułkowym, bory bagienne, świetliste dąbrowy, zbiorowiska gradowe, olsy i łęgi. Obok kompleksów leśnych i zarostowych występują duże powierzchnie łąk oraz niewiele torfowisk. W Kozim Borze występuje także kilka rzadkich gatunków nietoperzy.

Mała Dęba[]

Mała Dęba - wschodnia część wsi, położona między Dopływem Spod Dęby i Lasem Kurowskim.

Przymiarki[]

Przymiarki (Wspólne) - łąki w kawałkach domierzone do pól mieszkańców (od pana Chabrosa, mieszkającego na końcu wsi przy drodze do Wólki Nowodworskiej).

Wygon[]

Wygon - część leżąca między Dębą a Paluchowem.

Drogi[]

Drogi powiatowe[]

Drogi gminne[]

Szlaki turystyczne[]

Sąsiednie miejscowości[]


Nowy herb Kurowa Gmina Kurów
Barłogi - Bronisławka - Brzozowa Gać - Buchałowice - Choszczów - Chrząchów - Dęba - Józefów - Klementowice - Kłoda
KURÓW - Łąkoć - Łopatki - Marianka
Olesin - Paluchów - Pępów - Płonki - Posiołek - Szumów - Węgielnica - Wólka Nowodworska - Wygoda - Zastawie
Advertisement